De Villanelle of Villanella
Klik hier voor villanellen die zijn opgestuurd en gepubliceerd. | Klik hier voor villanellen van gevestigde dichters in het archief . |
De
villanelle is een gedicht met een vaste vorm.
Houd je aan de onderstaande stappen om een villanelle te schrijven.
- Bedenk wat het onderwerp van je villanelle wordt.
- Vorm (rijm) en inhoud van de eerste strofe zijn bepalend voor het
hele gedicht, omdat
dichtregel 1 en 3 regelmatig worden herhaald. Begin dus pas aan de rest van het gedicht als
je echt tevreden bent over de eerste strofe. - Aantal dichtregels: 19
- Aantal strofen: 6
- De eerste vijf strofen bevatten elk drie regels.
- De laatste strofe bevat vier regels.
- Herhaling dichtregels:
- De eerste regel van de eerste strofe is tevens de laatste regel van de tweede en vierde strofe en de een na laatste van de zesde strofe.
- De laatste regel van de eerste strofe is tevens de laatste regel van de derde, vijfde en zesde strofe.
- De inhoud van deze herhaalde regels kan telkens iets gewijzigd worden, als dat beter in de context past, maar de boodschap moet wel ongeveer dezelfde blijven.
- Het laatste woord van een herhaalde regel mag, vanwege het rijmschema, beslist niet veranderd worden.
- Twee eindklanken:
- Het rijmschema van de zes strofen is aba aba aba aba aba abaa.
- Samenvattend schema:
Strofe 1: a1- b1- a2
Strofe 2: a3- b2- a1
Strofe 3: a4- b3- a2
Strofe 4: a5- b4- a1
Strofe 5: a6- b5- a2
Strofe 6: a7- b6- a1- a2
Als voorbeeld:
Das Konstruieren reiner Villanellen
Sappho (1964- )
(Kleines Organon für Gisela)
Doch, es erfrischt die kleinen grauen Zellen,
erscheint zunächst es auch verteufelt schwer,
das Konstruieren reiner Villanellen.
Schon die Entscheidung ist nicht leicht zu fällen,
was für ein Reim sich eignet: Der? Nein? Der? -
Doch es erfrischt die kleinen grauen Zellen!
Dann wird jongliert mit Reimen wie mit Bällen:
Solang es gut geht, amüsiert es sehr,
das Konstruieren reiner Villanellen.
Bisweilen aber stößt man auch an Schwellen
und muss probieren mühsam, hin und her...
Doch es erfrischt die kleinen grauen Zellen!
Auch hätte sich ein Sinn noch einzustellen
zuletzt, sonst ist es l'art pour l' art, nicht mehr,
das Konstruieren reiner Villanellen.
Vielleicht gelingt es nicht in allen Fällen
und manchmal liest sich etwas leicht verquer -
doch es erfrischt die kleinen grauen Zellen,
das Konstruieren reiner Villanellen!
- Klaar is je villanelle.
- Klik hier voor meer voorbeelden van villanellen.